De 'Stormvogel' naar haar nieuwe thuis(haven)

de oude boot in Scharendijke

Woensdag 28 mei - In plaats van een verbouwing aan hun nieuwe huis hebben Martijn en Liesbeth kortgeleden besloten dat budget te besteden aan een volwassen zeilboot. Met de opgroeiende Jens en Ruben barsten ze bijna uit de zeilboot C'est Ça waarmee ze tot nu toe het water onveilig maakten. Bovendien wat moet je met zo'n bootnaam als je het op de marifoon moet spellen... In no time is er een prachtige, courante Victoire 933 gevonden, volgens Hiswa normen gekeurd en goed bevonden, en de C'est Ça compleet met trailer en al ingeruild.
Ligplaats van de naamloze nieuwe boot die volgens de papieren ooit 'Stormvogel' heeft geheten, is de Loosdrechtse Plas. Een belediging voor de Stormvogel, zo'n boot hoort zout water onder de kiel en minstens windkracht 5 in de zeilen te hebben, en dat gaat bij de nieuwe eigenaars zeker lukken. Het overzeilen van de nieuwe boot naar de ligplaats in Scharendijke is een lastig logistiek probleem. Zo mogelijk gaat de boot over zee naar Zeeland. Er wordt een nauwgezet vaarplan gemaakt, waarin rekening moet worden gehouden met openingstijden van sluizen en bruggen, en het getij langs de kust om de klus in een aanvaardbare tijd te kunnen klaren. Bij te slecht weer is de 'Staandemastroute' een alternatief waar we liever niet aan denken. Hemelvaartsdag 29 mei wordt de eerste vaardag, op woensdag 28 mei zetten we onze auto vast in Scharendijke neer, en Irene gaat met de twee kleinzonen een paar dagen logeren bij de gastvrije Louis, Louise, Arnold en Bart. Dat wordt een gezellige boel daar !

Ik mag als de morele en fysieke steun meevaren, en word 's avonds met schoonzoon Martijn naar Loosdrecht gebracht om de boot vaarklaar te maken. De dieseltank wordt gedeeltelijk gevuld, met jerrycans die helemaal in Breukelen volgetankt moeten worden. Onderdeel van het vaarplan is 's avonds al naar de Mijndense sluis te varen, om de volgende morgen de eerste te zijn bij de sluisbediening  om 9 uur. Op een natte en donkere Loosdrechtse Plas is het bijna ondoenlijk om de ingang naar het smalle kanaaltje naar de sluis te vinden, maar dankzij WinGPS varen we er zonder kleerscheuren naartoe en meren af voor de sluis. Het eerste deel van de tocht zit erop, en we gaan voor een goede nachtrust spreekwoordelijk onder zeil.

Donderdag (Hemelvaarstdag) 29 mei.

De eerste schutting in de Mijndense sluis is meteen druk, goed dat we vooraan aan de wachtsteiger liggen. We varen de schilderachtige Vecht af richting Muiden. In Weesp stapt Liesbeth aan boord, samen met Louis die een dagje meevaart. Grootste struikelblok in de Vecht is de brug in de A1, die maar twee maal per dag bediend wordt, gelukkig op zon- en feestdagen ook een derde maal in lunchtijd. De sluis in Muiden doemt daarna snel op, er wordt met twee sluizen parallel geschut. Al snel varen we op een koud (11 graden !), miezerig en winderig IJsselmeer richting Buiten IJ. Dankzij Hemelvaartsdag draait de Schellingwouderbrug in Amsterdam zonder spitsonderbreking, en met de al wachtende schepen kunnen we meteen meevaren de Oranjesluizen in, het hoogte verschil daar is minimaal. Na de sluis varen we over een druk IJ achter het Centraal Station langs het Noordzeekanaal op. We doden de tijd met het kauwen op net gekochte, maar keiharde stroopwafels van de Jumbo. Ze lijken een paar jaar over tijd zijn, maar volgens het label  zouden ze nog de hele zomer genuttigd mogen worden, foei Jumbo.

Na een saaie tocht van drie uur doemt de zeesluis in IJmuiden op. De Middensluis staat al open als we aan komen varen, kennelijk varen we vandaag onder een gelukkig gesternte wat sluizen en bruggen betreft. Een van onze voorliggers heeft niet door dat je bij de overgang van zoet naar zout eerst de achterzijde van het schip moet vastmaken, en ligt in no time achterste voren in de sluis, gelukkig zonder brokken. We speculeren hoe de bemanning de sluis zal uitvaren, ze kiezen voor de makkelijkste weg en varen achteruit de sluis uit. We snuiven de heerlijke lucht van zout water op, met een snufje Hoogovens. Niet lang daarna leggen we aan in de Marina van IJmuiden. We ervaren bij de dieselpomp van de Marina dezelfde teleurstelling als met de Texelstroom zo'n twee weken geleden : de pompbediende heeft z'n post voortijdig verlaten, en ondanks de woekerprijzen daar is er met geen mogelijkheid diesel te koop. Als Louis 's avonds door Louise wordt opgehaald, moeten we weer met jerrycans diesel halen voor de verdere tocht.
We gaan lekker douchen en vroeg te kooi, morgenvroeg loopt de wekker om 04:30 af om op tijd voor het tij op zee te zijn.

Vrijdag 30 mei.

Al om 04:45 varen we de nog in diepe rust verkerende Marina uit, en kiezen het ruime sop. De zon is nog niet op, maar het is al licht genoeg om zonder brokken tussen de vele steigers door naar zee te varen. De temperatuur is al beter dan gisteren, er staat bijna geen wind en bijna geen golven, de lucht is blauw, prima ingrediënten voor een lekkere zeedag. Ingecalculeerd is dat we de eerste twee uur licht de stroom tegen hebben, daarna gaat de stroom hard in ons voordeel werken. Ter hoogte van Zandvoort is er zoveel wind dat de genua uit kan, de stuurautomaat gaat aan. Bij Noordwijk gaat het grootzeil erbij en kan de motor uit. Wat is dit genieten, een prachtig schip onder prima omstandigheden, een lekker zonnetje en zoveel zeegang dat je ook het gevoel hebt op zee te zitten. Katwijk en Scheveningen trekken aan de horizon voorbij, met de stroom mee tikken we soms even de 9 knopen over de grond aan. Een mijl voor de Maasgeul melden we ons op kanaal 3 bij de sector Maasmond aan, er zijn geen bijzonderheden en de enige mededeling van die kant is om goed uit te blijven luisteren op de marifoon.

aanloop Slijkgat

een trotse schipper

In de routevoorbereiding is rekening gehouden met twee opties : ofwel via het Slijkgat en de Goereese sluis bij Stellendam naar binnen en dan verder over het Haringvliet, Volkerak en Krammer naar de Grevelingen. Of via Neeltje Jans, en dan via Oosterschelde en Mastgat en Zijpe. De eerste optie is qua afstand korter, maar heeft meer obstakels in de vorm van sluizen. De route via Neeltje Jans is ongunstig qua getij, alles stroom tegen. We zijn nu zo snel opgeschoten, dat we besluiten via Stelllendam te gaan,  en mogelijk zelfs vanavond nog in Scharendijke aankomen als alles verder meezit. Eenmaal binnen de betonning van het Slijkgat gaan de zeilen naar beneden en de motor weer aan. Het blijft genieten. Als we bij de Goeereese Sluis aankomen, gaan de sluisdeuren open en mogen we meteen naar binnen. De tocht over het Haringvliet is nogal saai, op het laatste deel krimpt de wind iets en kan de genua bij. Scheelt weer een knoop snelheid .

het obstakel Haringvlietbrug

Met de Haringvlietbrug doemt een volgend dilemma op. Als we kiezen voor de beweegbare brug, moeten we anderhalf uur wachten. De gegevens over de doorvaarthoogte van het vaste gedeelte zijn niet eenduidig, de kaart vermeldt 12,9 meter, de almanak heeft het over 14 meter tussen pijler 5 en 6. Martijn duikt in de bootdocumentatie, en vindt voor de masthoogte van de Victoire ruim 13 meter, maar niet duidelijk is of dat inclusief of exclusief de Windex en marifoonantenne is. Op de pijlers 5 en 6 lezen we een actuele doorvaarthoogte van 13,5 meter af.

Martijn neemt de beslissing om de passage onder het vaste deel heel voorzichtig te wagen. Bij de aanloop met een zo laag mogelijke snelheid, maar ook een behoorlijke verticale beweging door de golven buigt de flexibele marifoonantenne vervaarlijk bij de eerste aanraking met de brugligger. Gelukkig loopt de Windex op een paar millimeter vrij, en we slaken een zucht van verlichting als we zonder schade onder de brug door zijn. Martijn zegt een volgende keer toch maar de beweegbare brug te nemen. De Volkerak sluis passeren we vlot, de tocht over het Volkerak gaat eveneens volgens het boekje, we komen geen spookvarende binnenvaart tegen in het Noordergat. We beginnen te geloven dat dit een recordtocht gaat worden !

Al voor zonsondergang bij de Grevenlingen sluis....

De Krammersluis vormt soms een langdurig obstakel, maar helemaal passend in het beeld van vandaag gaat de sluis open als we aan komen varen. Er vindt in de sluis een proef plaats met het scheiden van zoet en zout water door middel van een bellenscherm, de anders langdurige uitwisseling van zoet en zout water blijft nu achterwege.
In recordtijd liggen we voor de Grevelingensluis, en het verhaal wordt eentonig, ook die draait vrijwel meteen na aankomst.  Het is half negen als we de Grevelingen opvaren en nog twee uur voor de boeg hebben naar Scharendijke.
Om half elf legt Martijn feilloos aan in de box waar de C'est Ça jaren in heeft gelegen, eigenlijk een maatje te klein voor de Stormvogel, aan beide zijden slechts een paar cm over tussen de palen, en aan de achterzijde een metertje uitsteek buiten de palen. Meteen na aankomst is er veel bekijks van de bekenden aan de steiger, die met lovende woorden en jaloerse blik de nieuwe aanwinst komen bekijken. Het was een lange dag, zo'n achttien uur in touw en ruim 90 zeemijl (rond 170 km) afgelegd, een record. We duiken moe maar voldaan de kooi in.

De volgende ochtend halen we lekkere verse broodjes en versgeperst sap bij de lokale Plus waar Duits de voertaal is. We maken op ons gemak schoon schip, pakken onze spullen, en vertrekken in de klaarstaande auto richting Ouderkerk aan de Amstel om de gezinnen weer te herenigen. Hieronder een tweetal foto's van de nieuwe aanwinst in de Scharendijkse box, het is met recht een plaatje  :

Tour Nostalgia (5/5) Maassluis - IJmuiden - Oudeschild

Zondag 18 mei - In een slaperig Maassluis liggen we om 8:00 voor de spoorbrug om te beginnen aan de eerste etappe van de terugreis naar Oudeschild. We moeten een paar treinen laten passeren, even later varen we op een windstille Waterweg op de ebstroom richting Maasmond. Scheveningen komt tijdens de lunch al levensgroot in zicht. Na enige discussie besluiten we door te varen naar IJmuiden. We moeten om de thuishaven te bereiken (witte) diesel tanken. Helaas is dat een probleem sinds rode diesel ook voor varende monumenten niet meer is toegestaan, en bunkerboten meestal geen witte diesel op voorraad hebben. In IJmuiden kunnen we tanken bij het bunkerstation in de Marina. Na telefonisch contact geeft men aan tot 18:00 open te zijn. Op de Texelstroom gaat er een tandje gas bij om voor sluitingstijd in IJmuiden Marina te zijn. Onderweg begint de generator te roken, en moet worden stilgezet. Zou het te maken hebben met het slechte gesternte dat ons bij IJmuiden al eerder parten speelde ?

Waarschijnlijk wel, want als we om 17:45 bij de Marina aanleggen, gaat dat niet volgens het boekje en blijkt ook nog eens de pompbediening gevlogen. Na meerdere vruchteloze telefonische pogingen om iemand bij de dieselpomp te krijgen, berusten we in ons lot en blijven liggen tot openingstijd morgen om 08:15. De tijd wordt gebruikt voor weer een heerlijk avondmaal dat Jan heeft bereid, en het verkennen van de omgeving. Op de wal ligt Neerlands hoop voor de komende Volvo Ocean race.

Maandag 19 mei - Om 8:15 vullen we dan eindelijk onze dieseltank tot de rand voor een slordige € 500 (wat een woekerprijs hier). We vertrekken zonder verdere tegenslagen uit IJmuiden en dobberen op een slap NO windje in Noordelijke richting. We zijn afhankelijk van het tij bij Den Helder, dat pas om 19:00 goed staat voor het voor de stroom aanlopen van Oudeschild. We hebben dus geen haast. Meerdere scenario's passeren de revue, tot plotseling de wind opsteekt en we als vanzelf onder zeil weer vaart gaan maken. We weten niet precies hoe de aan de windse prestaties van de oude dame zijn, dat gaan we testen. Na een flinke slag gaan we door de wind, en dan blijkt onze koers over de grond precies +180 graden ten opzichte van de heenweg te zijn, oftewel we maken geen enkele voortgang. Het tij speelt natuurlijk een rol, ook de kluiver heeft een zeer negatief effect. Als we de kluiver binnenhalen, kunnen we meteen 10 graden hoger aan de wind zeilen, maar dat zet niet echt zoden aan de dijk (zie bijgaand kaartje van Marine Traffic).

Dan slaat de pechduivel opnieuw toe : we krijgen zonder een enkele waarschuwing een blackout aan boord, bijna alle elektra valt uit, op een marifoon na die op een noodaccu is aangesloten. Het aggregaat kan sinds gisteren niet meer gebruikt worden. Koelkast en waterpomp weigeren dienst, thee zetten we van een fles mineraalwater. Net zo onverwacht als het elektraspook opduikt, verdwijnt dat ook weer : plotseling is er weer stroom. Na de kluiver halen de nu de fok binnen, het grootzeil blijft staan hoewel het geen enkele bijdrage aan de voortstuwing levert.
Voor de avondmaaltijd halen we toch het grootzeil binnen, en genieten weer van een van Jan's voedzame gerechten.

Tegen een flink aanschietende  NO wind koersen we vrijwel rechtstreeks op Oudeschild aan. Eenmaal in de haven blijkt de kluiverboom niet op te halen, en moeten we een noodrondje draaien, maar dan is daar toch het moment dat we de Texelstroom op z'n vertrouwde plaats aan de haven kunnen neerleggen.

Dankzij de AIS weten de geïnteresseerden exact wanneer we binnenlopen, en het ontvangstcomité bestaande uit Renske, Wim en Frits staat al op de kade te wachten. Als de trossen op de juiste wijze zijn vastgelegd, is er tijd voor een oorlam en worden alle belevenissen nog eens doorgenomen.

De voltallige bemanning slaapt nog een nachtje aan boord, op dinsdagmorgen wordt de laatste hand gelegd aan het fatsoenlijk achterlaten van de 'Texelstroom' en gaat ieder weer zijns weegs. Wat mij betreft een onvergetelijke tocht met vele hoogtepunten, en hier en daar een aandachtspuntje. Ik hoop tot ziens !

Tour Nostalgia (4/5) Vlootschouw Maassluis

Zaterdag 17 mei - Dit is de dag waar we de hele reis voor hebben gemaakt : 'Ervaar 400 jaar Maritiem Maassluis', ter gelegenheid van het feit dat de stad Maassluis 400 jaar geleden onafhankelijk werd van Maasland. Vanmiddag vanaf 16:00 is er een vlootschouw op de Nieuwe Waterweg, waar tientallen historische schepen aan zullen deelnemen. Voor de Texelstroom is een rol weggelegd om de historische ontwikkeling van het Loodswezen te illustreren. Het nieuwste schip van het Loodswezen, de 'Polaris' is aanwezig, van daaruit wordt het hele gebeuren op marifoonkanaal 68 gecoördineerd. De ex-loodsboot 'Rigel' is ook van de partij.

Voor de gelegenheid varen een aantal gasten aan boord mee, onder fantastische weersomstandigheden de mooiste plaats om het spektakel van nabij mee te maken. We moeten ons om half vier melden voor de spoorbrug, om als eerste schip de Waterweg op te varen. Het is zo vol in de haven, dat we met een sleepbootje uit de drukte moeten worden getrokken.

De organisatie heeft een strak draaiboek opgesteld voor het formeren van de vlootschouw, het drukke verkeer op de Waterweg moet natuurlijk gewoon door kunnen gaan. De meeste deelnemers nemen het niet zo nauw met de discipline, het is een gekrioel van jewelste. Wij zijn aanvankelijk de enige die het protocol volgt, maar na enige tijd krijgen we toch schepen in onze kiellinie. Bij de officiële opening van de vlootschouw door de Maassluise burgemeester is het een oorverdovend geloei van scheepshoorns en stoomfluiten. De 'Texelstroom' wordt naar voren geroepen voor een Loodswezen en Reddingsdienst demo, compleet met helikopter.

De schepen van de vlootschouw maken dan een uitgebreide ronde voor het in groten getale aanwezige enthousiaste publiek. Intussen hebben een flink aantal grote slepers, blusvaartuigen en supply schepen zich aangesloten. De bemanningen daarvan gaan helemaal los en halen de wildste capriolen uit. We springen op en neer alsof we op een stormachtige Noordzee zitten.
We wachten op het einde van een blusdemonstratie, we hebben geen trek in tonnen water op de boot. Intussen verloopt het tij en moeten we westwaarts tegen een ziedende vloedstroom invaren. Het binnenvaren van de haven van Maassluis, die dwars op de stroomrichting ligt, is onder deze omstandigheden een grote uitdaging, maar we lopen zonder problemen binnen.
Deze dag is een onvergetelijke ervaring ! (met dank aan de weergoden ).
Een paar links naar videoverslagen :

Pop-up TV

Edwinamp

Maassluis Maritiem deel 1

Maassluis maritiem deel 2

.

Tour Nostalgia (3/5) IJmuiden - Scheveningen - Maassluis

Donderdag 15-5 . We beginnen de dag met een stevig scheepsontbijt dat voor een deel bestaat uit eieren en spek. De hoeveelheid pillen uit diverse potten die daarbij aan tafel verorberd wordt, ontlokt Jan de opmerking dat dit meer op tocht met de Zonnebloem lijkt dan een reis op een stoere loodsbotter.
We melden ons netjes af bij de Verkeerscentrale, en vertrekken rond 08:30 uit de vissershaven in IJmuiden en varen na het passeren van de havenmond in zuidelijke richting. De wind 3-4 Bft, aanvankelijk NW later ruimend naar N. Een mooie zeilwind, zeker voor de bemanningsleden die nog niet zo vertrouwd zijn met de handling en de zeilvoering van de nogal onhandelbare, zeer zwaar uitgevoerde zeilen. Na het omhooglieren van het grootzeil heb je gegarandeerd een natte rug. De zeiltocht tijdens puike omstandigheden onder een echt Hollandse hemel biedt een mooie gelegenheid het schip en elkaar beter te leren kennen, en ervaringen uit te wisselen. Kleine onvolkomenheden in de tuigage worden gecorrigeerd, en de nieuwkomers worden ingewijd in de bijzonderheden van deze platbodem.

Het laatste deel van de tocht, als wind flink is aangehaald, sta ik een tijd bijna eenzaam en hardwerkend aan de helmstok om de Texelstroom op een zo voordelig mogelijke koers naar Scheveningen te houden. Ik probeer me voor te stellen hoe dat er in het verleden in het loodsentijdperk uitgezien zal hebben. Een bijzonder moment, ik hoop dat opa Marcus op een wolkje meekijkt hoe ik van deze omstandigheden, deze tocht en dit schip geniet.

Tegen 16:00 lopen we Scheveningen aan, nadat we ons gemeld hebben bij de VC Scheveningen en tijdelijk in Noordelijke richting varend, de zeilen hebben binnengehaald. Recht voor de wind surfend op de golven is dit een betere ervaring dan gisteren rond IJmuiden. We leggen vlekkeloos aan in de Tweede Haven, en verschillende bemanningsleden maken van de gelegenheid gebruik om te gaan passagieren.

Vrijdag 16-5. Om 07:30 vertrekken we uit Scheveningen richting Maasmond onder een strakblauwe hemel, en  met bijzonder weinig wind, NO 1-3 Bft. De motor blijft bij, in de Maasmond en op de Nieuwe Waterweg is varen onder zeil zonder motor niet toegestaan.
Dit is het domein van Jan, die dan ook de communicatie met de Maasmond en de overige blokgebieden voor z'n rekening neemt. Het is altijd indrukwekkend je hier tussen de grote, snelvarende beroepsvaart te begeven. De Smit Elbe komt Jan even gedag zeggen, en maakt zich weer snel uit de voeten. De bemanning maakt schoon schip, want tijdens de festiviteiten in Maassluis moet de Texelstroom er natuurlijk spic en span uitzien.

We zijn vroeg vertrokken uit Scheveningen om op tijd in Maassluis te zijn. Het gevolg is dat we nu op de Nieuwe Waterweg aanvankelijk nog flink de stroom tegen hebben en maar weinig voortgang boeken.
Met dit weer en het schitterende schouwspel van de rondom ons razende grote scheepvaart hoor je niemand klagen. Na enige tijd komt Maassluis in zicht. We melden ons bij de organisatie, die voor ons een prachtig plaatsje in de oude binnenhaven heeft gereserveerd. Voor de festiviteiten die voor deze avond geprogrammeerd zijn, liggen we eerste rang !

De avond wordt gevuld met optredens van verschillende muziekgroepen, afgesloten door Gerard Joling die per sloep wordt aangevoerd (filmpje). Met een spectaculaire 3-D lasershow wordt de avond afgesloten.

Tour Nostalgia (2/5) Oudeschild - IJmuiden

Op maandag 13-5 word ik 's morgens opgehaald door Jan en z'n vrouw voor de reis naar Texel. Jan heeft z'n hele leven gevaren bij Smit en vele andere rederijen, en blijkt behalve ex-kapitein en sleepbootgek ook nog een hele goede kok te zijn. Hij zal de inwendige mens verzorgen tijdens de nostalgische reis van de Texelstroom naar Maassluis. We hebben een vlotte reis naar Den Helder, en pakken daar de eerstvolgende veerboot naar Texel. Een retourtje kost € 2,50. Waar vind je nog zulke prijzen voor een zo mooie reis ! We worden door Texelstroom-bestuurslid Renske opgewacht bij de veerhaven 't Horntje, en niet veel later staan we op de prachtige Texelstroom. Tijdens de voorbereidingen voor de tocht maken we kennis met de overige leden van de in totaal 8-koppige bemanning voor deze tocht : schippersechtpaar Henk en Trijntje, Peternel, Els, Gert en Kees. Het blijkt een bont gezelschap, voor het merendeel al niet meer actief in het arbeidsproces maar nog vol energie bezig met niet betaald werk zoals het in de vaart houden van de prachtige Texelstroom.

Voor het vertrek moet nog het een en ander voorbereid worden. Uit een stoffige opbergruimte boven de bedrijfshal van een bevriende firma halen we passende matrassen voor de eigenzinnig vormgegeven loodsen kooien aan boord. Het 'aankleden' van de matrassen met drie lagen, en ze daarna in de krappe bedstee-kooien wurmen is een avontuur op zich. Gezien de weersverwachting voor morgen Bft 4-5 uit NW worden twee riffen in het grootzeil alvast voorbereid. Op een botter van deze afmetingen (ruim 17 meter) en met het zware zeilmateriaal is dit een ander verhaal dan op onze eigen zeilboot die in dat opzicht voorzien is van de modernste snufjes. We krijgen nu al ontzag voor het zware werk dat voor de bemanning uit lang vervlogen tijden dagelijkse routine was.
Na noeste arbeid genieten we van het door Jan op tafel getoverde lekkere eerste avondmaal, dat hopelijk niet meteen ons laatste zal zijn. 's Avonds wordt de hele tocht doorgenomen, waarvan de planning voornamelijk bepaald wordt door getij en stroming, en de weersomstandigheden. Redelijk vroeg zoekt iedereen de kooi op. Dat wil nog niet zeggen dat je er dan ook meteen in ligt. Het bestijgen van de in een beperkte ruimte zeer kunstig aangelegde kooien met kleine deurtjes ervoor blijkt voor iedereen, maar speciaal voor degenen zonder ervaring een vrijwel onmogelijke opgave.

Op dinsdag 14-5 zijn om 05:45 zijn de eerste enthousiastelingen al uit de kooi. Het verlaten van de kooi vergt een zo mogelijk nog groter atletisch vermogen dan het beklimmen ervan. Maar het overlevingsinstinct dat zeilers eigen is, maakt dat je uiteindelijk de weg naar buiten vindt. Nog voor 9 uur gooien we de trossen los, verlaten de haven van Oudeschild, en kiezen het ruime sop van het vaarwater dat de naamgever van onze botter is :  de Texelstroom. Onder de beschutting van Texel gaat het rustig aan, maar als we eenmaal echt buitengaats zijn blijkt er een stevige swell te staan. Met gereefd grootzeil, maar verder met volledige zeilbezetting van fok en kluiver ploegen we schuimend door de golven, op weg naar IJmuiden. De helmstok heeft een merkwaardige kromming. Een schip van de bruine vloot heeft bij een ongelukkige aanleg- of vertrekmanoeuvre het roer geraakt terwijl de helmstok vast stond. Een knik was het gevolg, maar er valt mee te leven.

Als we IJmuiden naderen, besluit de schipper om de ver in zee stekende havenmond zeilend binnen te lopen, en in de beschutting van de pieren de zeilen te bergen. In plaats van een gijp wordt er een stormrondje gedraaid om door de wind te gaan. Dat is geen lolletje, want zoals we uit eigen ervaring weten is bij harde wind (en gierende tegenstroom) het gebied rond de pieren een verraderlijke klotsbak. De 50 ton wegende Texelstroom gaat tekeer als een steigerend paard. Eenmaal binnen de pieren blijkt dat een ongewenst gevolg te hebben : de koelwaterpomp weigert dienst, en een grote stoomwolk uit de uitlaat is het gevolg. Een motor overleeft dat niet lang, dus kiest de schipper ervoor om  halverwege de haveningang, net voorbij het oude havenhoofd tegen de noordelijke pier voor anker te gaan om de zeilen te strijken.
Nu is de Texelstroom 108 jaar oud, en de ankerlier heeft dus ook die leeftijd. Het kost grote moeite de lier zover te krijgen dat hij het anker laat gaan. Als dat eindelijk lukt, dan gooit de ketting roet (of eigenlijk roest) in het eten : na een paar meter kettinguitloop is er geen beweging meer in te krijgen. Het anker ligt dan net op de havenbodem die ter plaatse vijf meter diep is, maar houdt natuurlijk niet.

Intussen komt er dreigend een hele grote bulkcarrier naar buiten, geassisteerd door een aantal flinke sleepboten. De havendienst wordt op de hoogte gebracht van de noodsituatie, en een van de sleepboten posteert zich tussen de niet te manoeuvreren Texelstroom en de aanstormende tanker, die er steeds dreigender uit gaat zien. Het anker blijkt nu ook met geen mogelijkheid meer op te hijsen, en in de consternatie verloopt de coördinatie aan boord niet helemaal zoals het zou moeten zijn. Door een verkeerd ingesteld marifoonkanaal is de communicatie met de havendienst verbroken, waardoor bij verschillende  overheidsinstanties nu overal alarmbellen gaan rinkelen. Een leermoment voor de toekomst ! (bijgaande foto vanaf de brug van de tanker is genomen door een bevriende loods, die toevallig die tour dienst heeft).
Onze motor blijkt na een herstart weer te functioneren, maar met een slepend anker begin je niet veel. De havendienst komt met grote snelheid poolshoogte nemen, en geeft opdracht om aan te leggen op de kop van de veerboothaven. De diepte is daar groot genoeg om met vrijhangend anker naar toe te varen. De havendienst komt naast ons liggen, operationeel schipper Henk en Trijntje als 'papieren' schipper moeten aan boord bij de havendienst komen uitleggen wat er nu precies gebeurd is. Het loopt af met een vermaning om te zorgen voor een goede marifooncommunicatie met de verkeerscentrale.

Intussen maken we als bemanning een praatje met de geüniformeerden van de havendienst, die zo'n oude botter een prachtig object vinden. Ze begrijpen heel goed dat de oude dame moeilijk te hanteren is, ze omschrijven heel treffend het varen ermee als het bewegen van een drol in een pispot. Ze zijn heel relaxed in deze situatie, maar de serieuze ondertoon is toch wel dat communicatie en coördinatie een verbeterpunt moet zijn voor de toekomst. En dat wordt zeker door de Texelstroom bemanning ter harte genomen.

We krijgen een ligplaats toegewezen in de visserijhaven naar een uit dienst gestelde Urker roestbak. Met veel moeite krijgen we anker weer op de plek waar het thuishoort, en het is al rond 20:00 als we aanvallen op de voortreffelijk door Jan bereide avondmaaltijd. Na het hele avontuur nog eens te hebben doorgenomen wordt de planning voor de resterende tocht vastgesteld : morgenochtend vertrekken we vroeg naar Scheveningen, onze volgende tussenstop.

Tour Nostalgia (1/5)

Vandaag (maandag 12 mei) zijn de tassen gepakt voor een nostalgische zeiltocht : varend met de historische loodsbotter 'Texelstroom' van Oudeschild (op Texel) naar onze woonplaats Maassluis. Een tocht van ongeveer 85 zeemijl (ruim 150 km)
Ter gelegenheid van het 400-jarig bestaan van Maassluis wordt als aftrap voor vele feestelijkheden gedurende het zomerseizoen, op zaterdag 17 mei op het Scheur een grote varende vlootschouw georganiseerd. Hiervoor is de Texelstroom uitgenodigd. Het programma :

16:30 -17:00 uur Nieuwste loodsboot Polaris voor haven samen met historische loodsboten Rigel, Texelstroom, een helicopter en KNRM op de Nieuwe Waterweg
16:00 -18:00 uur Vlootschouw op de Nieuwe Waterweg

De geschiedenis van de Texelstroom, en de historische band van dit schip met mijn grootvader van moeders kant heb ik al eens eerder uitgebreid in dit blog beschreven : zie hier

Morgen reis ik met mede-opstapper en oud-sleepbootkapitein Jan uit Hoek van Holland naar Oudeschild. De bedoeling is om woensdagmorgen vroeg op het afgaande tij vanaf de Waddenzee naar de Noordzee te vertrekken, en via IJmuiden / Scheveningen en de Nieuwe Waterweg naar Maassluis te varen, zie bijgaand overzichtskaartje.

De weersituatie de afgelopen dagen was dramatisch, gelukkig begint zich nu een verbetering af te tekenen : alle lagedrukgebieden, fronten en verdere narigheid lijken te worden verdrongen door een een groot hogedrukgebied dat vanaf de Atlantische oceaan onze kant op stevent. Het ziet er naar uit dat we met een prachtige noordwesten wind zo naar het zuiden worden geblazen !

Eerste pleziervaart in het nieuwe seizoen

Kleinzonen Arnold en Bart logeren een paar daagjes in Maassluis. Met het prachtige weer van vandaag besluiten we te gaan varen op de Grevelingen. Bij aankomst in de jachthaven moet er eerst op krabben gevist worden, binnen de kortste keren worden er tientallen gevangen, die we ook weer net zo snel in hun element terugzetten. Na de lunch vertrekken we op de motor vanuit Herkingen naar het eiland Mosselbank.

We wandelen het eiland rond, daar valt veel te ontdekken ! De Grevelingen is zo goed als verlaten, dat is in het hoogseizoen wel anders. De jongens genieten, en wij dus ook. Aan het eind van de middag tuffen we weer terug naar de haven en maken schoon schip. Op de terugweg in de auto vallen ze bijna meteen in slaap. Op hun verzoek staat er pizza op het menu, dat gaat erin als koek..

In de (redding-) boot ....

Begin mei is de traditionele open dag van de KNRM, de Nederlandse reddingmaatschappij, en dit jaar is dat 3 mei. Donateurs en andere gulle gevers worden uitgenodigd om op een van de vele reddingboten een tochtje mee te varen. Wij rijden naar Hoek van Holland, waar de 'Jeanine Parqui' altijd paraat ligt. Het is schitterend weer, dus wij zijn niet de enigen die een tochtje willen maken. We staan anderhalf uur in de rij, maar dan breekt ons 'finest half hour' aan.
We hebben de keus tussen de oude reddingboot de 'Koningin Juliana' of het moderne scheurijzer de 'Jeanine Parqui'. De keus is niet moeilijk ! Even later jakkeren we over het onder deze omstandigheden vlakke water van de Maasmond. Dit is echt genieten, met het gebrul van de machtige motoren en opstuivend buiswater. De uitvarende loodsboot draagt bij aan het plezier door rakelings langs ons te scheren en ons op z'n hekgolf te laten stuiteren. Veel te snel zijn we weer in de haven.
Volgend jaar zullen we de kleinzonen meenemen, de zoutwatergenen hebben ze natuurlijk al, maar zo'n ervaring mogen ze niet missen !

De Jeanine Parqui is een boot van 18,8 meter lengte bij een breedte van 6,1 meter. De boot weegt 28 ton, en met twee motoren van elk 1000 pk en waterjetaandrijving kan een snelheid bereikt worden van 35 knopen (ruim 60 kilometer per uur).

Hier een Youtube filmpje van de reddingboot bij iets meer wind. Verslagen van reddingen vind je hier , daar kun je maar beter niet in genoemd worden....

Overigens, de KNRM is ANBI erkend, dus donaties zijn aftrekbaar. Steun deze prachtige instelling, die volledig van giften afhankelijk is, en voor het grootste deel door vrijwilligers wordt gerund.

Filmpje